Je kent ze vast wel: families die opvallen door hun eenheid en bedrijvigheid. Het ziet eruit alsof zij een onderlinge afspraak hebben: wij doen alles voor elkaar. Wij, de vaak zo verschillende mensen die op het oog zo ontzettend veel van elkaar weg hebben. Wij, die allemaal uit hetzelfde ‘nest’ komen.
Ik kom zelf uit een gezin van zeven kinderen, een heerlijk gezellig nest. Als broers en zussen hebben we een identieke lach of lopen we hetzelfde. Natuurlijk zijn er ook heel veel verschillen, maar in één bedrijvige familie geeft dat juist meerwaarde. Zo ook bij ons: wij doen alles voor elkaar. Het doet me vaak denken aan een familiebedrijf.
- Binnen een familie heb je een onderlinge afspraak, ofwel gezamenlijk doel: de familienaam hoog houden en zo goed mogelijk overdragen naar de volgende generatie.
De medewerkers van een familiebedrijf ‘voelen’ deze onderlinge afspraak ook, al wordt die zelden of nooit uitgesproken. Zij zijn loyaal aan het bedrijf, van generatie op generatie. Dat geeft hen focus en zorgt voor continuïteit.
- Binnen een familie zijn er voorbeeldfiguren: de vader en moeder voor hun kinderen. Dat wat je als ouder doet, wordt gekopieerd door de kinderen. Ben je zelf druk met je laatste mail, dan is een reactie als ‘hmm’ nog heel wat. Ondertussen verlang je voorbeeldgedrag te zien bij je kinderen: ‘Kijk me eens aan terwijl je praat’.
Binnen een familiebedrijf worden – meer dan in andere bedrijfsculturen – directeuren en andere leidende personen ook gezien als mentoren, soms zelfs als vaderfiguren. Goede voorbeelden worden eerder als vanzelfsprekend nagevolgd. Dit heeft een positief effect op de kwaliteit van de medewerkers en de organisatie.
- De toekomst begint bij de familie: daar wordt het nieuwe talent geschapen. Zo kan het tweede kindje binnen een gezin al vaak eerder tot 10 tellen dan de eerste. Dat komt, doordat de oudste de jongere het spelenderwijs voordoet. De jongste doet er tegelijkertijd alles aan om hetzelfde te kunnen als de oudere broer of zus.
In een familiebedrijf is er veel aandacht voor teambuilding en voor de betrokkenheid en ontwikkeling van de medewerkers. Meedoen is net zo belangrijk als winnen. In combinatie met het mentorschap (zie punt 2) van de leidende en seniore medewerkers zorgt dit voor een goede ontwikkeling van nieuwe (jonge) medewerkers.
- Een familie verkoopt zichzelf: zij worden op een gegeven moment herkend. Ik ken gezinnen waar alle gezinsleden een eigen bedrijf hebben en ook gezinnen waarvan de meeste gezinsleden zich inzetten voor een vereniging, politieke partij of verzorgingstehuis.
Zo herkent de omgeving ook het familiebedrijf aan zijn lange historie. Maar vaak ook aan de sterke lokale betrokkenheid, die tot uiting komt in de sponsoring van verenigingen en evenementen, en aan de deelname aan initiatieven van maatschappelijke betekenis.
- Binnen een familie geldt een eigen beloningsstructuur. Je helpt mee de tafel afruimen, omdat je niet alleen je vader of moeder er mee wilt opzadelen. Of je krijgt een vaste zaterdagtaak, omdat we er samen voor willen zorgen dat het in en rondom het huis netjes blijft. Ik herinner me nog zo goed de lijstjes die mijn vader op de zaterdagmorgen ons in de broekzak stopte. Je deed het… (al zal het ook wel eens met tegenzin zijn geweest). Daar tegenover kreeg je een grotere fiets, omdat je benen tegen het stuur aan kwamen, legden je ouders geld apart om je te kunnen laten studeren en besteedden ze tijd met je door een gezamenlijke sport of een spel.
Zo is het binnen een familiebedrijf ook: je voelt niet alleen een financiële (je salaris), maar ook een morele betrokkenheid. Je bent niet medewerker nummer zoveel, maar samen met je collega’s ben je een lid van de familie. ‘Voor wat, hoort wat’ is dan ook vanzelfsprekend. Voor de extra’s die zo typerend zijn voor het familiebedrijf, ben je met alle plezier bereid om zelf ook een stapje extra te zetten wanneer dat nodig is.
Kortom: een familiebedrijf is voor mij één bedrijvige familie. Als bedrijf investeren we daar elke dag opnieuw in. Samen vormen we een hechte club en werken we aan gezamenlijke doelen. Dat betaalt zich uit in geslaagde projecten en tevreden klanten.
Daar kom ik graag mijn bed voor uit.
