Een paar jaar geleden zag je ze sporadisch op de daken liggen, maar tegenwoordig zijn PV-panelen op de daken van nieuwbouwwoningen de norm. Ook bij renovatie- en verduurzamingsprojecten zie je de panelen steeds vaker terug. We kiezen voor de PV-panelen, omdat de woningen anders niet voldoen aan de energiezuinigheid, of omdat het aantrekkelijk is om via PV-panelen elektriciteit terug te leveren, oftewel te salderen.

Het terug leveren van elektriciteit heeft helaas ook een keerzijde. Salderen kan nu nog, maar vanaf 2023 wordt die mogelijkheid afgebouwd, tot het in 2030 niet meer kan. Bovendien is er door de grote toename van PV-panelen zo nu en dan “filevorming” op het elektriciteitsnet. We leveren zoveel energie terug, dat het net het niet meer aan kan. Vooral op prachtige, zonnige (en niet te warme) weekenddagen is dat het geval. Netverzwaring lijkt dan de oplossing. Maar dat is duur en ook niet zomaar gerealiseerd. Maar hoe dan wel?

Batterijen

We kunnen de opgewekte (en niet direct gebruikte) elektriciteit opslaan en later weer gebruiken.

Dat kan simpel in batterijen. En dan niet denken aan penlights, type AA of AAA, maar aan grote accu’s waarin flink wat energie opgeslagen kan worden. Bijvoorbeeld de grootte van een accu van een elektrische auto.

Pieken opvangen met auto’s

En dan hebben we meteen een van de mogelijkheden te pakken. Er wordt nagedacht over de mogelijkheid om via een netwerk van elektrische auto’s de pieken op het elektriciteitsnet op te vangen. Door met de energieoverschotten elektrische auto’s op te laden en via later terug leveren de grote piekvraag te dempen, kan netverzwaring misschien achterwege blijven. Helaas is de techniek om auto’s ook weer terug te laten leveren aan het net nog niet breed toepasbaar. Maar in de toekomst kan dat waarschijnlijk wel.

Thuis-batterij en buurtbatterij

Een andere goede mogelijkheid is om zogeheten thuis-batterijen in te zetten. De Tesla Powerwall en bijvoorbeeld de Solarwatt zijn daar voorbeelden van. Maar die renderen nog niet altijd, met name vanwege de hoge aanschafprijs. Bovendien wordt de brandveiligheid van deze systemen kritisch gevolgd door onder andere de brandweer. En er zijn nog meer oplossingen om elektriciteit op te slaan. Er worden pilots gedaan met de toepassing van zoutaccu’s en zogeheten flow-batterijen. Deze accu’s leveren hetzelfde effect, maar hebben net wat meer ruimte nodig.

Overdag opwekken en ‘s avonds gebruiken

Hoe dat dan werkt? Overdag – als de zon schijnt – wordt de elektriciteit opgewekt. In een normale situatie wordt de energie bijvoorbeeld gebruikt voor de wasmachine die op dat moment draait. Is er meer energie over dan nodig is? Dan lever je de energie terug aan het net. ’s Avonds, als je juist meer energie verbruikt, kun je geen gebruik maken van het overschot van de dag. Je moet dan misschien wel juist extra energie afnemen van je energieleverancier. Door opslag in een batterijsysteem kan de elektriciteit die overdag opgewekt wordt, gebruikt worden op de momenten dat het nodig is.

En door de batterij zo te ontwerpen, dat er voldoende opslagcapaciteit én voldoende vermogen is, kan er voor een aantal woningen tegelijk een buffer worden gecreëerd.

De Weverij

Wij onderzoeken de mogelijkheden om door middel van een flow-batterij een bufferfunctie van elektriciteit voor een aantal woningen tegelijk te verzorgen. De Vanadium Flow Batterij is daarvoor uitermate goed geschikt.

We werken aan plannen om deze batterij-oplossing voor een serie woningen in het plan De Weverij in Almelo toe te passen. Daarbij zijn verschillende partijen betrokken, onder andere de netbeheerder en de leverancier van de batterij.

Energiemanagement

Dat er dan ook een slim energiemanagementsysteem nodig zal zijn, ligt voor de hand. Bij het pilotproject van De Weverij, ontwikkelt de University of Twente het energiemanagementsysteem en houdt dit bij ingebruikname in de gaten door te monitoren. De universiteit kijkt ook naar het gebruik van de nieuwe systemen en onderzoekt hoe de bewoners nog beter geïnformeerd kunnen worden.

Uniek

De Vanadium Flow Batterijen zijn tot nu toe steeds toegepast voor utiliteits-projecten. De Weverij is het eerste woningbouwproject waar van deze techniek gebruik gemaakt gaat worden. We willen leren hoe we deze unieke wijze van opslag en hergebruik breder in kunnen zetten.

Vooruitstrevende techniek in erfgoed

De Weverij is een onderdeel van het Indië-terrein, dat als erfgoed is bestempeld. Dat betekent, dat onder meer de vorm van de gevel wordt bewaard en dat we de oude materialen hergebruiken. Maar tegelijkertijd wordt het dus ook een project met de meest vooruitstrevende techniek voor de levering en opslag van elektriciteit! Zo combineren we het bewaren van het erfgoed van het verleden met het toepassen van de technieken van de toekomst.