Duurzaam woonconcept: meer dan biobased bouwen

De bouw staat voor grote uitdagingen. Wereldwijd is de sector verantwoordelijk voor meer dan 40% van de CO2-uitstoot. En daar zijn de bouwers zich ook in Nederland steeds meer van bewust. De materialen die we gebruiken zijn niet alleen een bron van uitstoot maar worden ook schaarser. Dit besef leidt tot de noodzaak voor een nieuw woonconcept, waarbij duurzaamheid, betaalbaarheid, en veiligheid centraal staan.

De gedachte over een duurzaam woonconcept is natuurlijk niet nieuw. Toch wil Ter Steege het, samen met partner Loohuis Installatiegroep, anders doen. Johan Riezebos, directeur Ter Steege Advies & Innovatie b.v. en Menno Wolkotte, adviseur Loohuis Installatiegroep, leggen het uit.

Integraal

Johan: ”Onze opdracht was oorspronkelijk om een zo biobased mogelijke woning te ontwikkelen. We startten in oktober 2023 en ontdekten al snel dat een integrale benadering essentieel is. Biobased materialen vormen uiteraard een belangrijk onderdeel van ons concept, maar we zetten veiligheid, kwaliteit en betaalbaarheid voorop. Zowel als het gaat om TCO1 voor opdrachtgevers als de kosten voor huurders. Daarnaast vinden we het belangrijk de levensduur zo lang mogelijk te houden.” Als voorbeeld noemt hij het toepassen van houten begane grondvloeren. Mooi en hernieuwbaar, maar vochtgevoelig: “Het eventueel moeten vervangen van zo’n vloer betekent niet alleen veel kosten en gedoe, maar zeker ook een onveilige situatie voor bewoners. Beton is minder milieuvriendelijk, maar als de vloerdelen losmaakbaar bevestigd worden, zijn ze opnieuw te gebruiken en ontstaan er geen onveilige situaties. Dit soort afwegingen maken we continu.”

artikel gaat verder onder de foto

Bewustwording

Menno legt de nadruk op innovaties in installatietechniek, zoals circulaire grijswatersystemen en het gebruik van gerecycled/circulair metaal, biobased leidingsysteem in plaats van kunststof. In het algemeen is bewustwording natuurlijk heel belangrijk. Ook bij de vakmensen op de bouw. Daarom maken we de installaties zo dat ze makkelijk gedemonteerd en opnieuw gebruikt kunnen worden. Zoveel mogelijk uit een stuk, weinig koppelingen en duurzaam materiaal. Veel materialen kunnen opnieuw gebruikt worden. Loohuis werkt daarin samen met fabrikanten en recyclebedrijven.

Energiemanagement

Johan: “We verkennen actief hoe materialen uit gesloopte woningen hergebruikt kunnen worden en hoe we woningen kunnen bouwen die CO2 zelfs vastleggen, gebruikmakend van hergroeibare materialen. Zo wordt CLT (cross laminated timber), oftewel kruislaaghout, gebruikt voor de constructie. Voor isolatie denken we nu aan houtwolvezels of andere biobased materialen (hennep, vlas, kurk, cellulose,stro, etc.).”

Menno: “De kosten gaan voor de baten uit. Ook in dit concept. Als je kiest voor een iets duurdere warmtepomp bespaar je op onderhoudskosten en gaat de installatie langer mee. Verder kiezen we er zoveel mogelijk voor de warmtevraag in de woning te beperken. Met een slim energiemanagementsysteem kan het energieverbruik worden gereduceerd en neemt de netbelasting af. De ontwikkelingen hierin gaan razendsnel. Daarom is een uitgebreide voorbereiding met veel oog voor detail belangrijk.”

Johan vult aan: “We zijn volop aan het pionieren, van de techniek om losmaakbaarheid van bijvoorbeeld dakelementen te verbeteren tot de toepassing van glassoorten, dakbedekking en gevels. Het eerste ontwerp is klaar en we sparren ook met vakmensen op de werkvloer over wat werkt en wat beter kan. Daarvoor doen we ook pilotprojecten.“

Purschuim

Johan en Menno benadrukken het belang van een zorgvuldige start om eventuele kinderziektes aan te pakken en de kosten – zowel voor de bouw als het onderhoud – scherp in het oog te houden: “We zijn in gesprek met woningcorporaties over hoe we dit financieel slim kunnen aanpakken voor de lange termijn. Het pad naar duurzaam bouwen is nieuw en uitdagend, maar we zijn vastbesloten om het verschil te maken. Menno en Johan zijn ook realistisch: “We vertellen het eerlijke verhaal. En kijken naar praktische oplossingen. Maar helaas, het zal ook nog wel even duren voor de laatste bus purschuim van bouwplaatsen is verdwenen.”

Het nieuwe woonconcept past in het flexibele, mensgerichte ‘Leef!wel’ bouwconcept van Ter Steege en wordt ontwikkeld door Ter Steege Bouw Vastgoed, Loohuis Installatiegroep en Ter Steege Advies & Innovatie. Het team werkt daarnaast op onderdelen samen met enkele vaste partners.

Week van de techniek!

Woensdag 21 maart opende Ter Steege Bouw Vastgoed Hardenberg haar deuren voor 30 leerlingen van klas 2 van Praktijkschool De Maat uit Ommen. Dit bedrijfsbezoek stond gepland in het kader van de week van de techniek, een jaarlijks evenement in de regio Hardenberg – Ommen. Met de week van de techniek hopen we de jongens en meiden te inspireren en enthousiasmeren voor een baan in de techniek.

Voor de leerlingen is zo’n bezoek een leuke kans om te zien wat er allemaal achter de schermen gebeurt van bouwprojecten.
Samen bekeken we het bouwproces van het plan Burggraven in Ommen, voor de leerlingen een bekende locatie.

In de werkplaats werd een beroep gedaan op de creativiteit van de leerlingen en gingen ze aan de slag met boormachine en hamer. Samen met chef van de werkplaats
Bert Plaggenmarsch werden vleermuiskastjes getimmerd die vervolgens mee terug gingen naar de school.

We kijken terug op een hele leuke en creatieve ochtend!

Project de Pirk in Vaassen nu helemaal opgeleverd

Vandaag is het zover: de laatste 8 woningen van ons project de Pirk in Vaassen worden opgeleverd.
Hiermee is voor Ter Steege Bouw Vastgoed Apeldoorn een prachtig project afgerond.

De 8 woningen passen qua architectuur en stijl naadloos in de bestaande wijk. Vanzelfsprekend voldoen de woningen aan alle eisen en wensen op het gebied van duurzaamheid en comfort.

Ter Steege overhandigd vandaag de sleutels van de woningen aan Bureau Landelijk Wonen. Zij gaan hun huurders blij maken die hier ongetwijfeld met veel plezier zullen gaan wonen. Behalve dat Ter Steege de vlag alvast voor hen heeft uitgehangen zijn ze ook verrast met een eerste boompje in de voortuin.

We zijn trots op het eindresultaat en bedanken Bureau Landelijk Wonen voor de prettige samenwerking.

Viering start bouw Burggraven in Ommen

Bij de stadsentree van Ommen verrijst de komende maanden het project Burggraven. Op de voormalige Hema-locatie worden vijftien appartementen, twee commerciële ruimtes en zeven stadswoningen gebouwd. Om de start van de bouw te vieren werd een tijdcapsule ingegraven.

De start van de bouw werd op originele wijze vereeuwigd. De kopers, Gemeente Ommen en Ter Steege plaatsten een persoonlijke boodschap op een tekening met een historisch overzicht van de locatie. Aan Wethouder Bongers, koopster Mevrouw Sissing en directeur Peter Vollenbroek de taak om de tijdcapsule in te graven.

Impuls voor de stad

Tijdens de bijeenkomst vertelde wethouder Leo Bongers blij te zijn met deze nieuwe impuls voor de stad Ommen. Ook complimenteerde hij Ter Steege met de architectonische vormgeving van het wooncomplex. ‘De gebouwen doen eer aan deze historische locatie welke gaat gelden als nieuwe stadsentree van Ommen’, aldus Wethouder Leo Bongers.

Naast de wethouder, sprak Harry Woertink namens het Cultuur Historisch Centrum Ommen. ‘Eigenlijk zou door het gemeentebestuur aan jullie een sleutel van de stadspoort moeten worden uitgereikt’, sprak hij. De locatie bevond zich in de middeleeuwen precies tussen de stadsmuur en de Bruggepoort. ‘Maar ’s avonds om negen uur luidt nog steeds de stadsklok om jullie te waarschuwen dat je niet voor een dichte poort komt te staan, sprak Woertink ludiek.

Verkoop

De verkoop van de appartementen en de stadswoningen verloopt goed. De stadswoningen zijn inmiddels allemaal verkocht. In het appartementencomplex zijn nog twee appartementen te koop. De bouw van het project duurt naar verwachting zo’n anderhalf jaar.

Vrouwen die bouwen!

Het is vandaag (8 maart) Internationale Vrouwendag. Een dag die al sinds 1910 symbool staat voor o.a. het stemrecht en de gelijke behandeling van vrouwen. Gelukkig zien we ook in de bouw steeds meer dames. Hoe staat het eigenlijk met de ‘plek van de vrouw’ binnen Ter Steege? We gingen in gesprek met Marieke Kastenberg (kopersbegeleider) en Laura Beltman (BIM-modelleur). Beiden werken bij Ter Steege Bouw Vastgoed in Rijssen.

Binnen Ter Steege heeft diversiteit een belangrijke plek. Wij vinden namelijk dat iedereen veilig aan het werk moet kunnen en dezelfde kansen verdient. Daarom hebben wij oog voor de man-vrouw verdeling binnen ons bedrijf, maar ook voor verschillende achtergronden, leeftijd en inclusie van mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. Wij geloven dat een diverse groep aan medewerkers zorgt voor meer creativiteit, innovatie, positieve dynamiek en een andere blik op ons werk. Maar dat kan nog beter. Komende jaren werken wij daarom nog harder aan een meer divers medewerkersbeleid.

Binnen Ter Steege zijn de bouwvrouwen gelukkig allang geen uitzondering meer: het % vrouwen ligt dubbel zo hoog als het gemiddelde in de branche (16,8% bij Ter Steege t.o.v. 8% in de branche). Ook op de technische Hbo opleidingen zien we een groeiend percentage studentes. Waar Marieke inschat dat tijdens haar opleiding al zo’n tien procent van de studenten vrouw was, was dat een paar jaar later bij Laura minstens twintig procent. Marieke vertelt dat ze zelfs moest wennen in het begin: “Ik werkte hiervoor ruim zeventien jaar als enige vrouw bij een architectenkantoor. Met veel plezier hoor, maar het kwam wel eens voor dat ik aan de telefoon de vraag kreeg om ‘iemand met verstand van de bouw’”, vertelt ze lachend. “Dat is nu wel anders. Het team kopersbegeleiding bestaat zelfs uit alleen maar vrouwen! Natuurlijk zijn er ook afdelingen waar voornamelijk mannen werken, maar beide is prima.”

Bewuste keuze

Zowel Marieke als Laura stapte bewust in de bouwwereld. Al op de havo kozen ze voor een technisch profiel. Laura: “Bij het vak ‘Onderzoeken en ontwerpen’ dachten we bijvoorbeeld al na over huizen voor bepaalde doelgroepen.” Een snuffelstage bij een architectenbureau bracht haar bij de opleiding Bouwkunde. Marieke vertelt hoe ze vanuit de havo met een vriendin de open dagen van de opleiding Bouwkunde bezocht. Grappig detail: “We zijn nu – na al die jaren – collega’s bij Ter Steege!”

Koperscontact

Anderhalf jaar geleden stapte Marieke van het architectenbureau over naar Ter Steege Bouw Vastgoed. “Ik liep hier ooit stage, zo kwam het dat ik een keer ging koffiedrinken. Dat liep al snel uit op een sollicitatie. Hoewel ik het prima naar mijn zin had bij het architectenkantoor, wilde ik wel graag achter die pc weg. In deze functie heb ik veel meer klantencontact en ben ik vaak onderweg. Een goede keuze dus! We krijgen sowieso veel vrijheid bij Ter Steege. Niet voor niets werken veel collega’s uit mijn stageperiode hier nog steeds!”

Als kopersbegeleider is ze een van de vaste contactpersonen voor de klant. “Na het moment van tekenen bij de makelaar kom ik aan tafel. We bespreken de opties, het meer- of minderwerk en de actuele ontwikkelingen tijdens de bouw. Daar horen ook de feestjes bij! Zo vieren we samen de start van de bouw en het hoogste punt, natuurlijk gevolgd door de oplevering en sleuteloverdracht. Eigenlijk ben ik betrokken van start- tot sleutelmoment,” vat ze samen. “Als kopersbegeleider is mijn technische achtergrond geen must, maar wel heel handig. Door mijn ervaring en kennis van de bouw weet ik waar het over gaat en kan ik sommige keuzes of details ook beter uitleggen.”

Zuid-Korea

Laura begon na de bouwvak in 2023 voor een tijdelijke periode bij Ter Steege Vastgoed. “Ik zocht een baan om de periode tussen mijn afstuderen en een verre reis te overbruggen. Ter Steege dacht hierin goed mee.” Ze trok samen met een vriendin door Zuid-Korea. Een hele belevenis! “Ik kwam in december terug en in januari lag er zelfs een contract voor me klaar. Dat tekende ik graag! Ik ben dus nog maar net begonnen met werken. Er valt vast genoeg te ontdekken de komende jaren. Ik zit hier voorlopig lekker op mijn plek.”

Haar afdeling bestaat uit drie personen. “Ondanks het technische beroep zijn we met twee vrouwen in de meerderheid!” lacht ze. “Het maakt mij niet zoveel uit. Ik werkte tijdens een van mijn stages als enige vrouw op de tekenkamer.” Als BIM-modelleur werkt ze de ontwerpen van architecten uit in een 3D-tekening. “Met mijn tekeningen wordt bijvoorbeeld de omgevingsvergunning aangevraagd, de opties worden verwerkt in de koperstekening en ik ontwerp werktekeningen. Daarmee kunnen de bouwplaatsmedewerkers aan de slag en zien ze o.a. waar het metselwerk en de kozijnen moeten komen.”

De toekomst

Als we vragen naar de toekomst van de bouw, zien ze die beiden gunstig. “Ik denk dat de verhoudingen nog wel verder veranderen. Het valt wel op dat op de vakopleidingen in de bouw, of hiernaast op de Kampus[1], nog steeds maar weinig meiden te vinden zijn. Maar dat kan ook door de zwaardere beroepen komen. Onderaan de streep gaat het erom dat je op je plek zit en je werk leuk vindt. Dat er een goede sfeer heerst onder de collega’s. En dat zit hier gelukkig wel goed.”


[1]Opleidingscentrum voor vakopleidingen in de bouw